Từ nguyên Cấm kỵ

Từ tiếng Anh "taboo" có nguồn gốc từ tiếng Tonga Tapu hoặc tiếng Fiji tabu ("cấm", "không được chấp nhận")[4] liên quan đến tiếng Maori tapu, tiếng Hawaii kapu, tiếng Malagasy fady. Từ tiếng Anh này được sử dụng từ năm 1777 khi nhà thám hiểm người Anh James Cook đến thăm Tonga, và nói rằng người Tongan sử dụng từ "taboo" để chỉ "bất kì thứ gì bị cấm ăn, hoặc sử dụng".[5] Ông viết:

Không một ai trong số họ ngồi xuống, hoặc cắn một miếng đồ ăn nào... Khi tôi bộc lộ sự ngạc nhiên của mình, những việc này là những việc cấm kỵ, như họ nói; một từ có ý nghĩa bao hàm toàn diện; nhưng, nhìn chung, nói đến một điều gì đó bị cấm.[6]
(Not one of them would sit down, or eat a bit of any thing.... On expressing my surprise at this, they were all taboo, as they said; which word has a very comprehensive meaning; but, in general, signifies that a thing is forbidden.)

Từ này được dịch cho ông là "thánh hóa, bất khả xâm phạm, cấm, không thuần khiết hoặc bị nguyền rủa".[7] Tabu được cho là từ ghép giữa hình vị ta ("đánh dấu") và bu ("đặc biệt"), nhưng có thể giả thuyết này là sai (chú ý rằng tiếng Tongan không có âm vị /b/), và tapu thường được dùng như một từ đơn nhất, không-được-ghép có nguồn gốc từ tiếng Châu Đại dương nguyên thủy *tapu, lại có nguồn gốc từ tiếng Châu Đại dương nguyên thủy *tabu, có ý nghĩa "linh thiêng, cấm".[8][9][10] Trong tiếng Tonga hiện đại, từ tapu mang ý nghĩa "linh thiêng" hoặc "(thuộc) thánh", những thứ được bảo vệ bởi phong tục hoặc luật pháp. Ở đảo chính, từ này thường được gắn vào đuôi từ "Tonga" thành Tongatapu, ở đây mang nghĩa "(vùng, miền) Nam Thiêng liêng" hơn là "(vùng, miền) Nam Cấm".

Trong tiếng Việt, từ "cấm kỵ" được ghép từ hai chữ cấm (禁, "ngăn chặn, không cho phép") và kỵ (忌, "sợ, tránh").

Liên quan

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Cấm kỵ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/579821/t... http://www.etymonline.com/index.php?search=taboo&s... http://www.merriam-webster.com/dictionary/taboo http://dictionary.reference.com/browse/taboo http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?... http://pollex.org.nz/entry/tapu //dx.doi.org/10.1186%2F1746-4269-5-18 https://books.google.com/?id=Y7v2Beyc5YgC&pg=PA368... https://books.google.com/?id=h6UFAAAAMAAJ https://books.google.com/books?id=F0M-AAAAYAAJ